29 лістапада 2023
9 лістапада 2023 года ў Мінску адбылося тэматычнае пасяджэнне Савета па ўстойлівым развіцці «Аб правах людзей з інваліднасцю, іх сацыяльнай рэабілітацыі і фарміравання інклюзіўнага грамадства», прымеркаванае да Міжнароднага дня інвалідаў.
У рамках пасяджэння ўдзельнікі абмеркавалі ход рэалізацыі дзяржаўнай палітыкі па інтэграцыі людзей з інваліднасцю ў актыўнае жыццё грамадства, стварэнне даступнага асяроддзя і паляпшэнне іх якасці жыцця, партнёрства з грамадскімі арганізацыямі і краінавай камандай ААН у Рэспубліцы Беларусь у галіне забеспячэння правоў людзей з інваліднасцю, іх сацыяльнай рэабілітацыі і фарміравання інклюзіўнага грамадства.
Адкрыў паседжанне Рады Нацыянальны каардынатар па дасягненні МУР, намеснік Старшыні Рады Рэспублікі Нацыянальнага збору Рэспублікі Беларусь Бельскі Валерый Іванавіч. У сваёй прамове ён пазначыў, што ў сістэме дзяржаўнай сацыяльнай падтрымкі Беларусі людзі з інваліднасцю займаюць асаблівае месца – 6% краіны – гэта больш за паўмільёна чалавек. Сацыяльная абарона людзей з інваліднасцю, іх роўнасць і паўнапраўны ўдзел у жыцці грамадства – адна з прыярытэтных задач у ліку напрамкаў дзяржаўнай сацыяльнай палітыкі Беларусі.
У сваёй прывітальнай прамове в.а. Пастаяннага каардынатара ААН у Рэспубліцы Беларусь Эрол Ардуч падкрэсліў значнасць і важнасць правоў і інклюзіі людзей з інваліднасцю. Па меры таго, як мы імкнемся дасягнуць МУР, вельмі важна падтрымліваць прынцып «нікога не пакінуць убаку», адзначыў Эрол Ардуч.
Спікерамі пасяджэння Савета па ўстойлівым развіцці выступілі прадстаўнікі дзяржаўных органаў, грамадскіх і навуковых арганізацый, агенцтваў сістэмы ААН.
Тры асноўныя блокі, якія надзвычай важныя для людзей з інваліднасцю:
У Беларусі функцыянуюць 146 цэнтраў сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва і 169 аддзяленняў сацыяльнай рэабілітацыі і абілітацыі для дзённага знаходжання людзей з інваліднасцю, якія наведваюць 7,6 тыс. чалавек.
«Кожны цэнтр сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва мае свае ўнікальныя праекты. Адным з прыкладаў такога інклюзіўнага праекта з’яўляецца праект Барысаўскага цэнтра сацыяльнага абслугоўвання насельніцтва» – адзначыла Намеснік Міністра працы і сацыяльнай абароны Рэспублікі Беларусь Арцёменка Марына Барысаўна.
Сёння ў Беларусі 196,9 тыс. людзей з інваліднасцю працаздольнага ўзросту, з іх працуюць 68 тыс. чалавек або амаль 60%. Па дадзеных, за студзень-кастрычнік 2023 года службамі занятасці працаўладкавана 1397 людзей з інваліднасцю, 153 – прадастаўлены субсідыі на адкрыццё ўласнай справы, 388 – працаўладкавана ў рамках адаптацыі да працоўнай дзейнасці.
У краіне праведзена вялікая работа па павышэнню долі аб’ектаў сацыяльнай і транспартнай інфраструктуры, вулічна-дарожнай сеткі, даступных для людзей з інваліднасцю і фізічна аслабленых асоб – поўнасцю даступны 20% аб’ектаў, а да 2025 года плануецца забяспечыць 100% даступнасці.
Адным з прыярытэтаў сучаснай сістэмы адукацыі Беларусі з’яўляецца даступнасць і якасць адукацыі для кожнага дзіцяці, што замацавана ў Кодэксе аб адукацыі Рэспублікі Беларусь. Пытанні інклюзіі ў адукацыі ўключаны ў Нацыянальны план дзеянняў па рэалізацыі ў Рэспубліцы Беларусь палажэнняў Канвенцыі аб правах інвалідаў на 2017-2025 гады, Канцэпцыю развіцця сістэмы адукацыі Рэспублікі Беларусь да 2030 года, Дзяржаўную праграму «Адукацыя і маладжаная палітыка» на 2021-2025 гады. У Беларусі ў рэалізацыі прынцыпу інклюзіі ў адукацыі прымаюць удзел 236 устаноў спецыяльнай адукацыі, 141 цэнтр карэкцыйна-развіваючага навучання і рэабілітацыі, 46 спецыяльных дзіцячых садоў, 47 спецыяльных школ і школ-інтэрнатаў.
«Рэалізацыя прынцыпу інклюзіі ў адукацыі – доўгатэрміновая стратэгія, якая разглядаецца як сістэмны падыход у арганізацыі дзейнасці сістэмы адукацыі па ўсіх упраўленнях у цэлым. Інклюзія ў адукацыі закранае ўсіх суб’ектаў адукацыйнага працэсу: дзяцей, іх бацькоў, настаўнікаў, спецыялістаў, адміністрацыю, структуры дадатковай адукацыі. Забяспечваючы і ў далейшым вырашэнне актуальных задач, якія ўзнімаюцца сёння, мы ў цэлым забяспечым рэалізацыю права кожнага грамадзяніна на адукацыю незалежна ад наяўнасці парушэнняў, іх віду і ступені выяўленасці» – сцвярджае Намеснік Міністра адукацыі Рэспублікі Беларусь Кадлубай Аляксандр Уладзіміравіч.
Вялікая ўвага ў Беларусі надаецца пытанням медыцынскай рэабілітацыі людзей з інваліднасцю і перспектыўным напрамкам яе развіцця – пераглядаюцца штатныя нарматывы, нарматывы аснашчэння аддзяленняў рэабілітацыі, дэталізаваны крытэрыі норм працы, прыцягваюцца ўрачы-эксперты, урачы-гігіеністы, фізіёлагі, псіхолагі пры складанні індывідуальнай праграмы рэабілітацыі і інш.
Адмысловую ролю займае дзейнасць грамадскіх аб’яднанняў па падтрымцы людзей з інваліднасцю ва ўзаемадзеянні з дзяржаўнымі органамі, аказанні прававой дапамогі.
«Грамадскія арганізацыі прымалі непасрэдны ўдзел у распрацоўцы Закона «Аб правах інвалідаў і іх сацыяльнай інтэграцыі» – гэты закон неабходны для паляпшэння якасці жыцця людзей з інваліднасцю» – Шэпель Алег Аляксандравіч, старшыня грамадскага аб’яднання «Беларускае таварыства інвалідаў па зроку».
Важнай прыладай інклюзіўнай камунікацыі з’яўляецца ясная мова. З 2017 года ў Беларусі рэалізаваны ўжо 4 праекты па яснай мове, на ясную і простую мову перакладзена больш за 100 матэрыялаў, распрацавана 10 курсаў для спецыялістаў, а ў 2023 годзе ў Беларусі з мэтай прасоўвання яснай і простай мовы створана арганізацыя ТАА «Цэнтр эфектыўных камунікацый і партнёрства «Ясны Свет». Адным з першых праектаў па яснай мове ў Беларусі быў пераклад Мэт устойлівага развіцця на ясную мову, а таксама распрацоўка спецыяльных карцінак абазначэння МУР.
Асобны блок дыскусій пасяджэння быў прысвечаны партнёрству Беларусі з краінавай камандай ААН, якая робіць свой уклад у аказанне комплекснай сацыяльна-эканамічнай падтрымкі людзей з інваліднасцю, фарміраванне лічбавай інклюзіі людзей з інваліднасцю, распрацоўку праграм навучання, рэалізацыю сацыяльных і адукацыйных ініцыятыў.
Сярод перспектыўных напрамкаў дзейнасці ПРААН у Беларусі, Армен Марцірасян, выконваючы абавязкі Пастаяннага прадстаўніка Праон у Рэспубліцы Беларусь, вылучыў: прасоўванне інклюзіўнай занятасці сярод прыватнага бізнесу, распрацоўку праграм навучання, правядзенне сацыялагічных даследаванняў, падтрымку сацыяльных ініцыятыў, развіццё міжсектаральнай платформы наймальнікаў, удасканаленне даных аб людзях з інваліднасцю.
«Інклюзіўнасць гарантуе, што кожны адчувае павагу, каштоўнасць і інтэграцыю ў супольнасць» – адзначыла Вольга Атрошчанка, Кіраўнік Офіса ЮНФПА ў Рэспубліцы Беларусь.
Дзейнасць Фонду ААН у галіне народанасельніцтва (ЮНФПА) у Беларусі на 2023-2024 гады накіравана на развіццё партнёрства з А1 па лічбавай мабільнай пісьменнасці, падтрымку намаганняў арганізацый па стварэнні безбар’ернага доступу да інфармацыі для людзей з інваліднасцю, стварэнне віртуальнай прасторы для інфармавання людзей з інваліднасцю, людзей старэйшага ўзросту і іх акружэння аб таварах, якія паляпшаюць якасць жыцця, пашырэнне платформы #МыЖдемДзіця для ўключэння падрыхтоўкі да цяжарнасці мам і тат з інваліднасцю, уключаючы онлайн кансультаванне і інш.
Немалаважным падыходам да пабудовы інклюзіўнага лічбавага грамадства з’яўляецца забеспячэнне ўсіх чальцоў грамадства роўнымі справядлівымі правамі з дапамогай ІКТ, незалежна ад узросту, полу, здольнасцяў ці месцазнаходжання.
Сектар развіцця МСЭ аказвае свой уклад па ўкараненні ІКТ/даступнасці – дае экспертныя кансультацыі па кіруючых прынцыпах, палітыцы, правілах, стратэгіях, тэндэнцыях у галіне ІКТ/лічбавай даступнасці, праектуе, распрацоўвае і дае інструменты і рэсурсы для падтрымкі намаганняў у працэсе рэалізацыі працэсу ўкаранення лічбавых тэхналогій на нацыянальным, рэгіянальным і глабальным узроўні, распрацоўвае і праводзіць трэнінгі аб тым, што і як рабіць, каб улічыць запатрабаванні ЎСІХ людзей пры фармаванні лічбавага грамадства і інш.
Дзіцячы фонд ААН (ЮНІСЕФ) у Беларусі ў партнёрстве з Міністэрствам адукацыі, упраўленнямі адукацыі, НДА, АПА, РІПА, Інстытутам інклюзіўнай адукацыі рэалізуе праект «Інклюзіўная адукацыя – спрыяльнае асяроддзе для развіцця кожнага дзіцяці», накіраваны на аказанне падтрымкі ў развіцці дзяцей з інваліднасцю на усіх стадыях жыцця, распрацоўку навучальных праграм, навучанне спецыялістаў і інш.
Поўны запіс пасяджэння ў відэа-фармаце даступны па спасылцы.
Прэзентацыі спікераў пасяджэння Савета па ўстойлівым развіцці даступныя па спасылкам:
«Аб рэалізацыі прынцыпу інклюзіі ў адукацыі»
«Інклюзіўнае грамадства як неад’емны складнік устойлівага развіцця»
«Комплексная сацыяльна-эканамічная падтрымка людзей з інваліднасцю»
«Рэабілітацыя асоб з абмежаваннямі жыццядзейнасці ў Рэспубліцы Беларусь»
«Аб развіцці форм сацыяльнай падтрымкі людзей з інваліднасцю»
«Людзі з інваліднасцю і грамадзянская супольнасць»
«Ясная мова як важны інструмент інклюзіўнай камунікацыі»
«Садзейнічанне лічбавай інклюзіі людзей з інваліднасцю»
КАРТА САЙТА
