24 красавіка 2025
24 красавіка 2025 года ў Мінску адбылося тэматычнае пасяджэнне Савета па ўстойлівым развіцці, прысвечанае Міжнароднаму дню памяці аб чарнобыльскай катастрофе.
Пасяджэнне аб’яднала 101 чалавек (32 працэнты — жанчыны) для абмеркавання пытанняў сацыяльна-эканамічнага развіцця і аднаўлення рэгіёнаў, якія пацярпелі ад катастрофы на Чарнобыльскай атамнай электрастанцыі (ЧАЭС), трансфармацыі падыходаў да забеспячэння ядзернай і радыяцыйнай бяспекі, медыцынскіх наступстваў катастрофы і іншых пытанняў.
Перад пачаткам пасяджэння ў сталічным парку Дружбы народаў удзельнікі Савета па ўстойлівым развіцці сумесна з дыпламатычным корпусам, акрэдытаваным у Рэспубліцы Беларусь, ушанавалі памяць удзельнікаў ліквідацыі наступстваў аварыі на ЧАЭС і прынялі ўдзел у цырымоніі ўскладання кветак да памятных знакаў «Ахвярам Чарнобыля» і «Ахвярам Чарнобыля».
.
Адкрыў пасяджэнне Савета па ўстойлівым развіцці Нацыянальны каардынатар па дасягненні МУР, намеснік Старшыні Савета Рэспублікі Нацыянальнага сходу Рэспублікі Беларусь Сяргей Хаменка. У сваім уступным слове ён адзначыў, што Беларусь прыняла на сябе найцяжкі удар катастрофы, якая здарылася на ЧАЭС. Зонай радыеактыўнага забруджвання стала амаль чвэрць тэрыторыі краіны, на якой пражывае пятая частка насельніцтва рэспублікі.
Сяргей Хаменка падкрэсліў уклад дзяржавы, міжнародных партнёраў, у тым ліку сістэмы ААН, у аднаўленне і развіццё пацярпелых рэгіёнаў, аздараўленне насельніцтва.
«Народ Беларусі не застаўся ў адзіноце перад тварам гэтай трагедыі. Міжнародная салідарнасць вакол «Чарнобыля» стала найлепшым узорам народнай дыпламатыі і сапраўды зацікаўленага міжнароднага супрацоўніцтва, — адзначыў Нацыянальны каардынатар. — Мы з удзячнасцю адзначаем уклад міжнароднай супольнасці, у тым ліку сістэмы ААН, у аднаўленне і развіццё пацярпелых рэгіёнаў. Мы таксама ўдзячны тым замежным дзяржавам, якія аказалі дапамогу ў аздараўленні беларускіх дзяцей, якія пацярпелі ад Чарнобыльскай трагедыі. Маштабныя праекты «чарнобыльскай» накіраванасці рэалізаваны па лініі Саюзнай дзяржавы Беларусі і Расіі».
Сяргей Хаменка паведаміў, што вынікамі маштабнай работы ў пераадоленні наступстваў тэхнагеннай катастрофы стаў унікальны 39-гадовы навукова-практычны вопыт у медыцыне і экалогіі, гатоўнасці да надзвычайных сітуацыях, вытворчасці чыстых прадуктаў, рэкультывацыі земляў і лясоў, і выказаў гатоўнасць да далейшага супрацоўніцтва ў інтарэсах дасягнення ўстойлівага развіцця.
«Рэспубліка Беларусь адкрыта да аб’яднання намаганняў з усімі зацікаўленымі партнёрамі па мінімізацыі наступстваў Чарнобыльскай катастрофы на аснове прынцыпаў раўнапраўя, узаемнай павагі. Таму мы разглядаем сённяшняе мерапрыемства як уклад Савета па ўстойліваму развіццю ў работу па комплекснай рэалізацыі Мэт устойлівага развіцця», — заявіў Нацыянальны каардынатар.
Першы намеснік Генеральнага сакратара Садружнасці Незалежных Дзяржаў (СНД) Ігар Петрышэнка ў сваім прывітальным слове падкрэсліў намаганні Беларусі па развіццю рэгіёнаў, якія пацярпелі ад катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, а таксама той каласальны досвед і кампетэнцыі ў розных сферах, атрыманыя падчас ліквідацыі радыеактыўнага забруджвання.
«Дзякуючы цэламу комплексу прынятых мер, Беларусі ўдалося ў цэлым справіцца з наступствамі тэхнагеннай катастрофы і пачаць адраджэнне Чарнобыльскіх тэрыторый. Статыстыка пацвярджае ўстойлівыя станоўчыя тэндэнцыі ў сацыяльна-эканамічным развіцці ўсіх 47 рэгіёнаў Беларусі, якія пацярпелі ў выніку аварыі на Чарнобыльскай АЭС. Так, паводле даных на канец 2024 года, абсалютная большасць з іх працуюць рэнтабельна, забяспечваюць рост аб’ёмаў вытворчасці ў прамысловасці і сельскай гаспадарцы», — адзначыў намеснік Генеральнага сакратара СНД.
Ігар Петрышэнка выказаў упэўненасць, што кіраўнікі краін СНД зрабілі правільныя высновы з таго ўрока, які паднесла гісторыя ў красавіку 1986 года, і новы «Чарнобыль» ніколі не паўторыцца.
Міністр энергетыкі Рэспублікі Беларусь Дзяніс Мароз у сваім прывітальным слове адзначыў, што Беларусі ўдалося забяспечыць высокі ўзровень бяспекі Беларускай атамнай электрастанцыі (БелАЭС) і падкрэсліў яе важнейшую ролю ва ўмацаванні энергетычнага суверэнітэту краіны.
«З улікам трагедыі, якая здарылася на ЧАЭС, наша краіна прыняла ўсе неабходныя меры для забеспячэння высокага ўзроўню бяспекі станцыі. За гады рэалізацыі нацыянальнай ядзернай энергетычнай праграмы зроблены сур’ёзныя крокі на шляху фарміравання сістэмы ядзернай і радыяцыйнай бяспекі і яе важнейшых элементаў, уключаючы стварэнне адпаведнай нарматыўна-прававой базы, выбудоўванне і функцыянаванне сістэмы аховы і рэагавання, падрыхтоўкі кадраў, узаемадзеянне на сістэмнай аснове з вядучымі міжнароднымі арганізацыямі», — адзначыў Міністр энергетыкі Рэспублікі Беларусь.
Сёння, дзякуючы збудаванню і запуску БелАЭС, Беларусь поўнасцю адмовілася ад імпарту электрычнай энергіі. Зніжана залежнасць імпартуемага прыроднага газу. Станцыя працуе двума энергаблокамі на намінальнай магутнасці і забяспечвае больш як 40% унутраных патрэбнасцей краіны ў электраэнергіі. Створаны дадатковыя магчымасці для развіцця энергаёмістых вытворчасцей і электратранспарту. Праводзяцца работы па пераводу жыллёвага фонду на электраацяпленне.
Дзяніс Мароз паведаміў, што БелАЭС дае магчымасць штогод прадухіляць выкіды ў атмасферу больш як 7 млн т парніковых газаў, а мірны беларускі атам забяспечвае сур’ёзныя канкурэнтныя перавагі не толькі для энергетыкі, але і для сумежных галін, што садзейнічае ўстойліваму развіццю Рэспублікі Беларусь.
«Гэта і ёсць тыя кропкі росту, якія забяспечваюць эканамічны рост і інавацыйнае развіццё краіны, забяспечваючы яе ўстойлівае развіццё, — заявіў Міністр энергетыкі Рэспублікі Беларусь. — Міністэрства энергетыкі, у сваю чаргу, забяспечвае эксплуатацыю БелАЭС на самым высокім, бяспечным узроўні, што пацверджана і Міжнародным агенцтвам па атамнай энергіі».
З прывітальным словам выступіў намеснік Міністра па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь Сяргей Салановіч. Ён падкрэсліў цвёрдую прыхільнасць Рэспублікі Беларусь да прынцыпаў устойлівага развіцця, якое немагчыма без зніжэння рызыкі ўзнікнення надзвычайных сітуацый.
«Аварыя на Чарнобыльскай АЭС аказала значны ўплыў на фармаванне і развіццё дзяржаўнай сістэмы папярэджання і ліквідацыі надзвычайных сітуацый у Рэспубліцы Беларусь, — паведаміў Сяргей Салановіч. — На працягу ўсяго часу з моманту аварыі Рэспубліка Беларусь крок за крокам аднаўляла жыццё на пацярпелых тэрыторыях, прарабіўшы складаны шлях ад ліквідацыі надзвычайнай сітуацыі да адраджэння і ўстойлівага сацыяльна-эканамічнага развіцця пацярпелых рэгіёнаў».
Намеснік Міністра па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь адзначыў і асаблівы ўклад міжнароднага супрацоўніцтва на шляху пераадолення наступстваў Чарнобыльскай катастрофы: агенцтваў сістэмы ААН, Кітайскай Народнай Рэспублікі, Японіі, Швейцарскай Канфедэрацыі, Італьянскай Рэспублікі, Саюзнай дзяржавы. Ён таксама падкрэсліў важнасць уліку ўрока ЧАЭС у будучым, міжведамаснага ўзаемадзеяння, абмену вопытам, развіцця супрацоўніцтва для пабудовы ўстойлівай будучыні, пляцоўкай для чаго служыць і Савет па ўстойлівым развіцці.
«Чарнобыль» — гэта не проста дата ў календары. Гэта глыбокі, балючы ўрок, які паказаў, наколькі далікатная і ў той жа час узаемазвязана сістэма жыцця: прырода, тэхналогіі, чалавек. Мы не маем права забываць гэты ўрок, таму што менавіта з такіх падзей нараджаецца адказнасць перад сабой, перад будучымі пакаленнямі, перад планетай», — заявіў Сяргей Салановіч.
Пастаянны каардынатар ААН у Рэспубліцы Беларусь Расул Багіраў у сваёй прывітальнай прамове заявіў, што Арганізацыя Аб’яднаных Нацый ставіць чалавека, яго жыццё, дабрабыт і развіццё ў цэнтр сваёй працы. Гэты прынцып знаходзіць адлюстраванне і ў кантэксце асэнсавання наступстваў Чарнобыльскай катастрофы.
«Чарнобыль» — гэта перш за ўсё гісторыя людзей, тых хто загінуў, страціў свае дамы, асабістыя жыцці. Галоўнае захоўваць і не здраджваць памяці пра гэтых людзей і перадаваць іх будучым пакаленням, а таксама рабіць усё магчымае, каб падобнае больш не паўтарылася», — сказаў Расул Багіраў.
Пастаянны каардынатар ААН у Рэспубліцы Беларусь адзначыў, што Краінавая каманда ААН аказвае падтрымку рэгіёнам, якія пацярпелі ад ЧАЭС, па экалагічным, эканамічным і сацыяльным напрамках. Гэта работа будзе прадоўжана ў рамках Рамачнай праграмы супрацоўніцтва ААН і Рэспублікі Беларусь у галіне ўстойлівага развіцця на 2026–2030 гады.
З прывітальным словам выступіла Пастаянны прадстаўнік Праграмы развіцця ААН (ПРААН) у Рэспубліцы Беларусь Жанфэй Лю.
«У 2006 годзе ПРААН узяла на сябе адказнасць за каардынацыю дзейнасці ААН у сувязі з Чарнобыльскай катастрофай. Праз 20 гадоў «Чарнобыль» — гэта не проста гісторыя, а доказ стойкасці, партнёрства і прагрэсу. І ПРААН падтрымлівала пацярпелыя супольнасці, нацыянальных партнёраў і мясцовыя прадпрыемствы ў надзвычайных сітуацыях у перыяд аднаўлення, а зараз і ў працэсе росту», — паведаміла Жанфэй Лю.
Пастаянны прадстаўнік ПРААН у Рэспубліцы Беларусь адзначыла ўклад ПРААН у рамках рэалізацыі больш як 200 праграм і праектаў у галіне аховы здароўя, эканамічнага развіцця, адукацыі, сацыяльнай інклюзіі, аховы навакольнага асяроддзя. Важным напрамкам працы з’яўляецца таксама садзейнічанне, якое аказвае ПРААН, Гомельскаму і Магілёўскаму абласным выканаўчым камітэтам у распрацоўцы (абнаўленні) рэгіянальных стратэгій устойлівага развіцця на перыяд да 2040 года з улікам забеспячэння ўстойлівага развіцця рэгіёнаў, якія пацярпелі ад катастрофы на Чарнобыльскай АЭС.
Прадстаўляючы планы на будучыню, Жанфэй Лю адзначыла рэалізацыю пры садзейнічанні ПРААН у 2025 годзе 11 пілотных ініцыятыў па МУР у Гомельскай і Магілёўскай абласцях, а таксама запуск пры падтрымцы Кітайскай Народнай Рэспублікі двух новых праектаў: па прадухіленні пажараў у Чарнобыльскай зоне і стварэнні Міжраённага медыцынскага цэнтра ў г. Мазыры Гомельскай вобласці. Жанфэй Лю таксама падкрэсліла, што рэгіёны, якія пацярпелі ад Чарнобыльскай катастрофы, заўсёды былі і застануцца ў цэнтры намаганняў ПРААН у Краінавай праграме на 2026–2030 гады.
Больш за тры дзесяцігоддзі прайшло з моманту катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, наступствы ад якой назаўжды змянілі лёсы мільёнаў людзей і ландшафт Рэспублікі Беларусь. На працягу гэтых гадоў вялікія намаганні краіны былі накіраваны на мінімізацыю наступстваў катастрофы, рэабілітацыю тэрыторый і падтрымку насельніцтва. Былі рэалізаваны маштабныя праграмы па сацыяльнай абароне, медыцынскім забеспячэнні і экалагічнай рэабілітацыі.
Нягледзячы на тое, што частка тэрыторыі Беларусі, магчыма, ніколі не будзе прыдатная для жыцця, фокус большасці пацярпелых раёнаў зрушыўся з ліквідацыі наступстваў аварыі на стварэнне ўмоў для ўстойлівага эканамічнага росту, павышэння якасці жыцця і раскрыцця патэнцыялу.
У ліку тэрыторый, найбольш пацярпелых ад катастрофы, аказалася і Магілёўская вобласць. Цяпер у Магілёўскай вобласці радыеактыўнаму забруджванню ў рознай ступені схільныя тэрыторыі 14 раёнаў з 23 (Бялыніцкі, Бабруйскі, Быхаўскі, Кіраўскі, Клімавіцкі, Клічаўскі, Касцюковіцкі, Краснапольскі, Крычаўскі, Магілёўскі, Мсціслаўскі, Слаўгарадскі, Чавускі, Чэрыкаўскі). Найбольш забруджанымі з’яўляюцца 5 раёнаў — Быхаўскі, Касцюковіцкі, Краснапольскі, Слаўгарадскі і Чэрыкаўскі.
Старшыня Камітэта эканомікі Магілёўскага абласнога выканаўчага камітэта Аляксандр Варапаеў паведаміў: «Аднаўленне і ўстойлівае развіццё такіх раёнаў, як на ўзроўні краіны, так і ў Магілёўскай вобласці — прыярытэтная задача. Аб гэтым сведчаць вынікі рэалізацыі Дзяржаўнай праграмы па пераадоленні наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС. За апошнія 14 гадоў на рэалізацыю мерапрыемстваў праграмы па Магілёўскай вобласці з рэспубліканскага і мясцовага бюджэтаў накіравана каля 750 млн рублёў».
У ліку прыярытэтных напрамкаў гэтых мерапрыемстваў:
Толькі за перыяд з 2011 па 2024 у Магілёўскай вобласці праведзены значныя работы па будаўніцтве і мадэрнізацыі жывёлагадоўчых аб’ектаў у сельгасарганізацыях пацярпелых раёнаў, выкананы работы па ліквідацыі каля 4,5 тыс. аб’ектаў па дэзактывацыі і пахаванні адходаў, газіфікавана каля 3,7 тыс. жылых дамоў (кватэр), пабудавана і ўведзена ў эксплуатацыю больш за 38 км водаправодных сетак, 25 станцый абезжалезвання вады, 5 артэзіянскіх свідравін, уведзена ў эксплуатацыю ў поўным аб’ёме больш за 44 км аўтадарог, пабудаваны і рэканструяваны бальніцы, паліклінікі і школы.
Акрамя таго, штогод больш за 4 тыс. чалавек Магілёўскай вобласці, якія маюць статус пацярпелага ад наступстваў катастрофы на ЧАЭС, атрымліваюць ільготы і кампенсацыі (павялічаныя памеры дапамог па догляду дзіцяці і пенсій па ўзросту, інваліднасці і інш.). Забяспечваецца 100%-ны ахоп санаторна-курортным лячэннем дзяцей, якія пражываюць і навучаюцца на забруджаных радыенуклідамі тэрыторыях. Каля 9 тыс. навучэнцаў агульнаадукацыйных устаноў, размешчаных на забруджанай тэрыторыі, атрымліваюць бясплатнае харчаванне.
Несумненна, рэалізацыя праграм па рэабілітацыі зямель, падтрымка сельскай гаспадаркі, развіццё інфраструктуры, сацыяльныя ініцыятывы — усё гэта садзейнічае аднаўленню пацярпелых раёнаў і іх устойліваму развіццю ў будучым. Аднак, ва ўмовах сучасных выклікаў, такіх як змена клімату, развіццё тэхналогій і глабальныя пагрозы, застаецца актуальнай неабходнасць далейшага маніторынгу радыяцыйнага становішча, а таксама адаптацыі існуючых падыходаў да забеспячэння ядзернай і радыяцыйнай бяспекі.
Начальнік Дэпартамента па ядзернай і радыяцыйнай бяспецы Міністэрства па надзвычайных сітуацыях Рэспублікі Беларусь Вольга Лугоўская паведаміла, што ў Беларусі выбудавана эфектыўная палітыка ў галіне ядзернай і радыяцыйнай бяспекі, якая з’яўляецца важным элементам не толькі для аховы здароўя насельніцтва, але і для развіцця пацярпелых ад радыяцыі тэрыторый.
Так, у сувязі з метралагічнымі ўмовамі і іншымі фактарамі, закранутымі радыеактыўным забруджваннем, апынуліся больш за 20 краін, пры гэтым больш за 70% усіх радыенуклідаў выпалі на тэрыторыі Беларусі, Расіі і Украіны. Пры гэтым іх большая частка прыпала на Беларусь. Ад радыеактыўнага забруджвання пацярпелі 23% агульнай тэрыторыі, 21% сельскагаспадарчых зямель, 25% ляснога фонду, 3678 населеных пунктаў, 2,2 млн чалавек.
Па стане на 1 студзеня 2025 года забруджанымі застаюцца 12,3% агульнай тэрыторыі Беларусі, 10,7% сельскагаспадарчых земляў, 15,3% ляснога фонду, 2022 населеныя пункты. На тэрыторыях 8 раёнаў у Гомельскай вобласці і 5 раёнаў у Магілёўскай вобласці ўстаноўлены кантрольна-прапускны рэжым. На тэрыторыях 3 абласцей размешчаны пункты пахавання адходаў дэзактывацыі «чарнобыльскага» паходжання: 3 пункты ў Брэсцкай вобласці, 79 у Гомельскай і 4 у Магілёўскай. Напружаная радыяцыйная абстаноўка захоўваецца ў Палескім дзяржаўным радыяцыйна-экалагічным запаведніку, на долю якога прыпала больш за 30% цэзію-137, 73% стронцыю і 97% ізатопаў плутонію.
У краіне сфарміравана сістэма ядзернага права. За апошнія 5 гадоў былі абноўлены ключавыя заканадаўчыя дакументы, распрацаваны і прыняты кіраўніцтва, нормы, правілы, асноўныя напрамкі адзінай дзяржаўнай палітыкі ў галіне забеспячэння ядзернай і радыяцыйнай бяспекі. Адным з асноўных дакументаў з’яўляецца зацверджаная ў 2024 годзе Канцэпцыя нацыянальнай бяспекі, якая прадугледжвае комплексную рэабілітацыю і адраджэнне пацярпелых тэрыторый Рэспублікі Беларусь ад аварыі на Чарнобыльскай АЭС.
«Рэспубліка Беларусь мае ўнікальны вопыт пераадолення наступстваў ад Чарнобыльскай АЭС, якім неабходна дзяліцца з нашымі калегамі ва ўсіх краінах. Я спадзяюся, што такіх аварый больш не здарыцца, але трэба быць на гатоўнасці», — заявіла Вольга Лугоўская.
У сапраўдны момант, з мэтай сістэматызацыі і папулярызацыі інфармацыі па пераадоленні наступстваў чарнобыльскай аварыі, у Беларусі распрацоўваецца інфармацыйна-аналітычны агляд «Шматгадовы вопыт і вынікі дзейнасці РБ па радыяцыйнай абароне насельніцтва і рэабілітацыі тэрыторый радыеактыўнага забруджвання пасля аварыі на ЧАЭС».
У аглядзе будзе дадзена ацэнка эфектыўнасці рэалізаваных мер па радыяцыйнай абароне насельніцтва; праведзены аналіз і ацэнка тэхналогій і метадаў, якія прымяняюцца для рэабілітацыі забруджаных тэрыторый; выяўлены найбольш эфектыўныя падыходы і рашэнні, а таксама нявырашаныя праблемы і перспектыўныя напрамкі даследаванняў і практычнай дзейнасці; праведзена ацэнка эфектыўнасці міжнароднай дапамогі і супрацоўніцтва ў галіне пераадолення негатыўных наступстваў аварыі на ЧАЭС.
Увесь сабраны ў выданні шматгадовы вопыт можа быць запатрабаваны для планавання аварыйнага рэагавання іншымі краінамі і будзе пакладзены ў аснову для распрацоўкі Стратэгіі абароны насельніцтва і тэрыторыі Беларусі ў выпадку ядзернай ці радыяцыйнай аварыі.
Гарантаванне ядзернай і радыяцыйнай бяспекі цесна звязана са станам здароўя насельніцтва, якое пражывае ў Чарнобыльскіх рэгіёнах, таму намаганні дзяржавы, безумоўна, накіроўваюцца і на зніжэнне радыяцыйных рызык для здароўя людзей, забеспячэнне і стварэнне ўмоў для іх нармальнай і паўнацэннай жыццядзейнасці.
Намеснік Міністра аховы здароўя Рэспублікі Беларусь, Галоўны дзяржаўны санітарны ўрач Рэспублікі Беларусь Святлана Нячай у ходзе свайго выступлення паведаміла, што з 1986 года Урадам Беларусі было прынята больш за 30 нарматыўных прававых актаў.Яны накіраваны на правядзенне ахоўных мерапрыемстваў і аказанне сацыяльна-эканамічнай дапамогі па зніжэнні магчымых негатыўных наступстваў для здароўя насельніцтва, якое пацярпела ў выніку гэтай аварыі. Асноўным з’яўляецца Закон Рэспублікі Беларусь «Аб сацыяльнай абароне грамадзян, якія пацярпелі ад катастрофы на Чарнобыльскай АЭС, іншых радыяцыйных аварый».
Важным элементам дзяржаўнай палітыкі з’яўляецца маніторынг здароўя людзей, якія пацярпелі ад радыяцыі. Гэта ўключае рэгулярныя медыцынскія агляды, аналізы і абследаванні для выяўлення захворванняў, злучаных з радыяцыйным уздзеяннем.
Па стане на 2024 год сярэднегадавая колькасць пацярпелага ў выніку катастрофы насельніцтва склала 1 343 644 чалавекі, што на 2,3% менш за ўзровень 2023 года.
Для кантролю колькасці радыенуклідаў, якія змяшчаюцца ў арганізме чалавека, у Беларусі праводзяцца рэгулярныя вымярэнні доз унутранага апрамянення з дапамогай СІЧ-установак (сістэм індывідуальнага кантролю здароўя) сярод пацярпелага насельніцтва.
«У 2024 годзе ў Беларусі было праведзена больш за 67 тыс. вымярэнняў доз унутранага апрамянення СІЧ-устаноўкамі, з іх толькі ў двух выпадках было ўстаноўлена перавышэнне межаў дапушчальных узроўняў. Гэтыя лічбы гавораць аб эфектыўнасці ўсіх праводзімых прафілактычных мерапрыемстваў», — паінфармавала Святлана Нячай.
Акрамя таго, у Беларусі ў рамках пераадолення медыцынскіх наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС праводзіцца дыспансерызацыя 98,6% пацярпелага насельніцтва, забяспечваецца функцыянаванне мабільных брыгад урачоў-спецыялістаў і сярэдніх медыцынскіх работнікаў, рэалізуюцца мерапрыемствы Дзяржаўнай праграмы па пераадоленні наступстваў катастрофы на Чарнобыльскай АЭС на 2021–2025 гады і Саюзнай дзяржавы.
Намеснік Міністра аховы здароўя Рэспублікі Беларусь праінфармавала: «Сістэма аховы здароўя Беларусі мае ўсе неабходныя ўмовы і сродкі для арганізацыі і забеспячэння эфектыўнай дыспансерызацыі, рэабілітацыі і прафілактыкі захворванняў пацярпелага насельніцтва і з усіх адказнасцю і рэзультатыўнасцю працуе па гэтаму напрамку».
Значную ролю ў вывучэнні ўплыву Чарнобыльскай аварыі на здароўе чалавека адыгрывае Сусветная арганізацыя аховы здароўя (СААЗ). СААЗ праводзіць шырокія даследаванні для адзнакі ўздзеяння радыяцыі на здароўе насельніцтва. Ініцыюе і падтрымлівае навуковыя даследаванні па вывучэнні доўгатэрміновых эфектаў радыяцыйнага ўздзеяння, такіх як рак малочнай і шчытападобнай залозы і іншых захворванняў. Распрацоўвае рэкамендацыі па медыцынскім назіранні і рэабілітацыі для пацярпелых, а таксама па прафілактыцы захворванняў, звязаных з радыяцыяй. Праводзіць адукацыйныя кампаніі для павышэння дасведчанасці насельніцтва аб рызыках радыяцыі. Акрамя таго, СААЗ актыўна супрацоўнічае з іншымі міжнароднымі арганізацыямі і дзяржавамі для каардынацыі намаганняў па дапамозе пацярпелым рэгіёнам і паляпшэнню сістэм аховы здароўя.
«Задача СААЗ, сумесна з дзяржаўнымі членамі і міжнароднымі партнёрамі, — гэта аказаць падтрымку сектару аховы здароўя ў падрыхтоўцы да мер рэагавання на радыяцыйныя і ядзерныя надзвычайныя сітуацыі, прадухіляць гэтыя сітуацыі, і аператыўна аказваць дапамогу пацыентам з прамянёвымі палажэннямі, — падкрэсліў Прадстаўнік СААЗ/Кіраўнік Краінавага офіса СААЗ Рэспублікі Беларусь Сяргей Дыярдзіца. — Доўгатэрміновыя даследаванні па аднаўленні пасля «Чарнобыля» павінны разглядацца ў рамках дасягнення Мэт устойлівага развіцця. Парадак дня на перыяд да 2030 года заклікае «нікога не пакінуць убаку» і перш за ўсё гэта датычыцца тых, хто закрануты крызісамі па ўсім свеце, тых хто гадамі вымушаны жыць страхамі наконт здароўя, тых, хто нягледзячы на гэта працягвае аднаўленне і развіццё».
У завяршэнні работы пасяджэння Савета па ўстойлівым развіцці Нацыянальны каардынатар па дасягненні МУР Сяргей Хаменка падкрэсліў важнасць ліквідацыі наступстваў радыяцыйнай катастрофы для будучых пакаленняў, а таксама забеспячэння мірнага неба, закону і правапарадку на карысць людзей.
Прэзентацыі выступоўцаў (RU):
Аб намаганнях Беларусі па пераадоленні наступстваў Чарнобыльскай катастрофы (Хаменка С.М.)
Пра ўклад ПРААН у аднаўленне Чарнобыльскіх рэгіёнаў (Жэнфэй Лю)
Аб пераходзе ад аднаўлення да развіцця рэгіёнаў Рэспублікі Беларусь, якія пацярпелі ад катастрофы на Чарнобыльскай АЭС (Варапаеў А.С.)
Аб трансфармацыі падыходаў да забеспячэння бяспекі Чарнобыльскіх рэгіёнаў як важнага элемента дзяржаўнай палітыкі ў галіне забеспячэння ядзернай і радыяцыйнай бяспекі (Лугоўская В.М.)
Аб медыцынскіх наступствах катастрофы на Чарнобыльскай АЭС і сістэме лячэбна-прафілактычнай дапамогі пацярпелым (Нячай С.У.)
КАРТА САЙТА